Yabancı Yatırımcıların İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığı Kazanmaları

GİRİŞ

Bu bilgi notu 19 Eylül 2018 Tarih ve 106 sayılı “Türk Vatandaşlığı Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik”) ile “Türk Vatandaşlığı Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te” (“Yönetmelik”) yapılan yeni yasal düzenlemeye istinaden hazırlanmıştır.

Bu bilgi notu, Değişiklik, Yönetmelik, 5901 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu (“Kanun”) ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında, (i) Türkiye’de gayrimenkul satın alınması suretiyle vatandaşlığa kabul edilmeye uygunluğa ilişkin öngörülen hüküm ve koşulları, (ii) adayların ailesinin statüsü, (iii) yeni düzenlemenin geriye dönük olarak uygulanabilir olup olmadığı ve (iv) çifte/çoklu vatandaşlığa dair Türk mevzuatının yaklaşımı hakkında bilgileri içermektedir.

Yeni düzenleme gereğince;

  • En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştiren ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca adına uygunluk belgesi düzenlenen; veya
  • En az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında taşınmazı satın alıp tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyduran ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca adına uygunluk belgesi düzenlenen; veya
  • En az 50 kişilik istihdam oluşturan ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca adına uygunluk belgesi düzenlenen; veya
  • En az 500.000 Amerikan Doları tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca Tespit edilen; veya
  • En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında Devlet borçlanma araçlarını satın alıp üç yıl tutacağına dair taahhütte bulunan ve Hazine ve Maliye Bakanlığınca adına uygunluk belgesi düzenlenen; veya
  • En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını satın alıp üç yıl tutacağına dair taahhütte bulunan ve Sermaye Piyasası Kurulunca adına uygunluk belgesi düzenlenen;

şartlarından bir tanesine haiz olan yabancı yatırımcılar, İçişleri Bakanlığı’nın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile Türk Vatandaşlığı kazanabilir.

GAYRİMENKUL ALIMI İLE VATANDAŞLIK KAZANILMASINDA YETERLİK ŞARTLARI

  1.   Yeterlik. En az 250.000 Amerikan Doları değerindeki taşınmazı en az üç yıl boyunca elinde tutmak kaydıyla satın alan yabancı yatırımcı, başvuru doğrultusunda Bakanlar Kurulu onayıyla, Türk vatandaşlığı kazanabilir.
  2.  Yakın Aile. Kanun’un 12 (b) bendi ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31 (j) fıkraları gereğince yabancı yatırımcının eşi ve bağımlı çocukları da Türk Vatandaşlığı kazanabilirler.
  3.  Yatırım Zamanlaması. Değişiklik yayım tarihi öncesinde Türkiye’ye yatırım yapmış yatırımcıların bu düzenlemeden faydalanabilmesi için yatırımlarının Değişiklik’in 1. maddesinde öngörülen şartlar ve yönetmelikte belirtilen diğer şartlara da haiz olması gerekir.
  4. Çifte/Çoklu Vatandaşlık. Türk mevzuatı, çifte/çoklu vatandaşlığa izin vermektedir. Bu nedenle, Türk vatandaşlığına başvuran bir yatırımcının kendi vatandaşlığına ek olarak Türk vatandaşlığı kazanmasına engel bir durum bulunmamaktadır.
  5. Vergi Muafiyeti. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13. maddesi uyarınca, irtibat bürosu veya geçici acenteler aracılığıyla Türkiye’de kazanç elde etmeyen yabancı tüzel kişilere, Türkiye’de ikamet etmeyen yabancılara veya çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarına (Resmi dairelerde ve merkezi Türkiye’de bulunan şirketlerde çalışan ve bu sebeple işleri dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları hariç olmak üzere) gayrimenkulleri ilk elden, proje üzerinden satın aldıkları ve satın alma bedellerini döviz cinsinden Türkiye’ye getirdikleri takdirde KDV muafiyeti uygulanacaktır. İstisna kapsamında teslim alınan konut veya iş yerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması hâlinde zamanında tahsil edilmeyen verginin, tecil faiziyle birlikte tapu işleminden önce elden çıkaran tarafından ödenmesi şarttır. Vergi muafiyetine ilişkin düzenleme 1 Nisan 2017 tarihinde yürürlüğe girecek ve uygulanacaktır.